Φίμωση ονομάζεται η κατάσταση εκείνη κατά την οποία δεν είναι δυνατή η αποκάλυψη της βαλάνου, έλκοντας προς τα πίσω την ακροποσθία, λόγω στένωσης (Εικ. 1) (Εικ. 2). Αυτή βέβαια είναι μια φυσιολογική κατάσταση στο νεογνό, βαλανοποσθικές συμφύσεις, όπου η ακροποσθία προσκολλάται στη βάλανο σε διαφοτερικό βαθμό έως την ηλικία των 5 ετών αλλά συνήθως όσο φοράει πάνα. Στην ηλικία των 6 μηνών στο 20% των παιδιών είναι δυνατή η αποκάλλυψη της βαλάνου. Εκδορές μικροτραυματισμοί και φλεγμονές είναι οι αιτίες δημιουργίας ουλώδης στένωσης της ακροποσθίας και κατ΄επέκταση φίμωσης. Πιο σπάνια υπάρχει και η συγγενής φίμωση χωρίς δηλαδή να έχει προηγηθεί κάποιος τραυματισμός της ακροποσθίας αλλά σε αυτή τη περίπτωση το στενωμένο άνοιγμα δεν είναι κεντραρισμένο στον άξονα της βαλάνου. Οι περισσότερες φιμώσεις στα παιδιά είναι αποτέλεσμα κακών ή βίαιων χειρισμών γιατρών και γονιών στην προσπάθειά τους να αποκαλύψουν τη βάλανο. Στις μικρές ηλικίες και πριν να απεγκλωβιστούν εντελώς από τις πάνες δεν πρέπει να γίνονται προσπάθειες αποκάλυψης της βαλάνου. Μια απλή επισκόπηση του στόμιου της ουρήθρας κατά την γέννηση για αποκλισμό υποσπαδία είναι αρκετό.
Είναι δυνατόν πολλές φορές οι γονείς να παρατηρήσουν κάτω από το δέρμα της πόσθης κάτι "άσπρα μαργαριτάρια" που πολλές φορές μπορεί λανθασμένα να εκληφθεί για πύον αλλά πρόκειτια για σμήγμα και είναι εντελώς φυσιολογικό. Φυσικά αν η ακροποσθία παρουσιάσει ερυθρότητα και εκροή δύσοσμου πυώδες υγρού πρέπει αμέσως να επισκευφθείται το γιατρό γιατί πρόκειται για βαλανοποσθίτιδα δηλαδή λοίμωξη της πόσθης και της βαλάνου (εικ. 3).
Θεραπεία
Οι βαλανοποσθικές συμφύσεις μέσα στα δύο πρώτα χρόνια συνήθως λύνονται. Ίσως χρειαστεί η τοποθέτηση κορτιζονούχας αλοιφής για κάποιο διάστημα γιατί βοηθάει να είναι ο δακτύλιος της ακροποσθίας πιο χαλαρός. Πάντως, καλό είναι η πρώτη προσπάθεια ή ακόμα και μια επίδειξη να γίνεται από τον ειδικό, συνήθως Χειρουργό Παίδων.
Αν τώρα κατά την ηλικία των 12 μηνών υπάρχει στενωμένος δακτύλιος της ακροποσθίας, φίμωση, καλό είναι να γίνεται το χειρουργείο. Ένας στενός δακτύλιος ακροποσθίας μπορεί να αφήνει να αποκαλύπτεται η βάλανος αλλά είναι πολύ πιθανό αυτή η κατάσταση να οδηγείσει στη παραφίμωση αν αφεθεί ο στενός δακτύλιος για λίγα λεπτά κάτωθεν της βαλάνου (Εικ. 4). Επίσης ένας άλλος λόγος περιτομής είναι ο θρησκευτικός, θρησκευτική περιτομή.
Η φίμωση ή ο στενός δακτύλιος ακροποσθίας πρέπει να χειρουργείται στα πρώτα έτη γιατί αν αφεθεί χωρίς να αντιμετωπισθεί δημιουργεί αρκετές και σημαντικές επιπλοκές όπως ουρολοίμωξη, παραφίμωση, βαλανίτιδα ή βαλανοποσθίτιδα και καθυστερημένα ακόμη και όγκο πέους. Στην πιο κάτω εικόνα παρακολουθείται τους βασικούς χρόνους της περιτομής. Επιπλοκές της περιτομής είναι η μετεγχειριτική αιμορραγία και η διαπύηση τραύματος καθώς και η υποτροπή της φίμωσης ή η στένωση του έξω στομίου της ουρήθρας. Το παιδί μετά την περιτομή παραμένει στο νοσοκομείο για λίγες ώρες και μετά εξέρχεται.
Γιώργος Μαναϊλόγλου
Χειρουργός Παίδων