Greek Albanian Arabic Bulgarian Chinese (Simplified) Dutch English French German Italian Polish Portuguese Romanian Russian Serbian Spanish

ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΚΟΙΝΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ

Παθήσεις ομφαλού

 

Δερματολογικές και συνήθεις παθήσεις

 

 

Από τη στιγμή της γέννησης ο ομφαλικός δακτύλιος κλείνει από την ανάπτυξη του κοιλιακού τοιχώματος εκτός από το τμήμα που καταλαμβάνεται από τον λώρο όπου περιέχει την ομφαλική φλέβα, τις δύο ομφαλικές αρτηρίες, ινώδες υπόλειμμα του ουραχού, και τον ομφαλομεσεντερικό πόρο. Μετά το "δέσιμο" το ομφάλιου λώρου τα αγγεία θρομβώνονται και ο λώρος ξηραίνεται και πέφτει αφήνοντας μια κοκκιωματώδη επιφάνεια όπου επουλώνεται και καλύπτεται από επιθήλιο.

Ομφαλοκήλη

Ομφαλίτιδα

Ομφαλικό κοκκίωμα

Υπολείμματα ομφαλεντερικού πόρου

Υπολείμματα ουραχού

 

 

 

 

 

 

 

 

Μετά τον διαχωρισμό του ομφάλιου λώρου κάποιες φορές μπορεί να παραμείνει ένας εύθρυπτος κόκκινος ιστός με ήπιο έκκριμα όπου έχει την τάση να παραμένει και λίγο να μεγαλώσει σχηματίζοντας το κοκκίωμα ομφαλού. Το δέρμα του ομφαλού και πέριξ αυτού μπορεί να είναι λίγο ερυθρό.

Ομφαλικό κοκκίωμα

Το ομφαλικό κοκκίωμα που βλέπεται στην πιο πάνω εικόνα έχει εύρος 1 cm και θεωρείται μεγάλο. Συνήθως αντιμετωπίζονται όταν είναι πιο μικρά με εφαρμογή 2-3 φορές Νιτρικού Αργύρου αλλά όταν είναι πιο μεγάλα απαιτείται η εκτομή τους με καυτηριασμό της βάσης. Αυτό μπορεί να γίνει στο εξωτερικό ιατρείο και το μόνο που αισθάνεται το παιδί είναι μια μικρή ενόχληση. Εάν παρατηρηθεί κυτταρίτιδα πέριξ του κοκκιώματος πιθανά να χρειαστεί η χορήγηση αντιβίωσης από το στόμα.

Άλλες καταστάσεις που μπορεί και αυτές να παρουσιάσουν έκκριμα από τον ομφαλό είναι η ομφαλίτιδα και ο ομφαλικός πολύποδας.

Ο ομφαλικός πολύποδας αν και μοιάζει με το κοκκίωμα είναι πιο ομαλό χρώματος κερασί. Αυτό το οζίδιο είναι υπόλειμμα του λεκιθικού πόρου και συνήθως περιέχει εντερικό βλεννογόνο. Σπανίως μπορεί να περιέχει γαστρικό βλεννογόνο ή παγκρεατικό ιστό και τότε προκαλεί ερεθισμό του γύρω δέρματος και ήπιο άλγος στο παιδί, διαφορετικά είναι ασυμπτωματικός με παραγωγή μικρής ποσότητας εκκρίματος.

Η θεραπεία, σε αντίθεση με το κοκκίωμα, είναι πάντοτε η ριζική εκτομή με εκτομή της βάσης του.  Η μίνι λαπαροτομή για έλεγχος για πιθανή ενδοκοιλιακή παρουσία υπολείμματος λεκιθικού πόρου δεν είναι απαραίτητη. Επομένως η θεραπεία δεν γίνεται με την εφαρμογή νιτρικού άργυρου αλλά υπό γενική αναισθησία στο χειρουργείο και έξοδο από το νοσοκομείο σε λίγες ώρες.

Ομφαλικός πολύποδας και κήλη ομφαλού

Στην εικόνα αυτή αναγνωρίζεται ο ομφαλικός πολύποδας αλλά και η παρουσία κήλης του ομφαλού. Συγκρίνοντας αυτήν την εικόνα με την πιο πάνω θα καταλάβεται την μεγάλη ομοιότητα του πολύποδα με το κοκκίωμα αλλά και με άλλες ανωμαλίες του ομφαλού όπως ο ανοιχτός ομφαλεντερικός πόρος.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Γιώργος Μαναϊλόγλου

Χειρουργός Παίδων

 

 

 

 

Ομφαλίτιδα ονομάζεται η φλεγμονή του ομφαλού που μπορεί να οφείλεται συχνότερα σε νοσοκομειακή λοίμωξη και σε κακή υγιεινή και πιο σπάνια στην παρουσία υπολειμματικών εμβρυικών δομών.

Η συμπτωματολογία που μπορεί να δώσει η ομφαλίτιδα είναι από ήπιο ερύθημα και έκκριση ορώδες υγρού ή και πύου έως την σοβαρή κυτταρίτιδα και σήψη μέσα σε μερικές ώρες αν δεν αντιμετωπιστεί γρήγορα μόλις διαγνωσθεί. Παλαιότερα ήταν η αιτία φλεγμονής και θρόμβωσης της πυλαίας φλέβας. Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να συνδέεται με τον καθετηριασμό ομφαλικής φλέβας. Καλλιέργεια από το έκκριμα πρέπει να λαμβάνεται για την ταυτοποίηση του παθογόνου μικροοργανισμού και την πρόωρη αντιμετώπιση μεγαλύτερων φλεγμονών.

Συχνότερα ο Staplylococcus aureus εμπλέκεται στην ομφαλίτιδα αλλά το Clostridium μπορεί να είναι υπεύθυνο για κυτταρίτιδα. Η θεραπεία ιδιαίτερα στα νεογνά πρέπει να είναι επιθετική με ενδοφλέβια αντιβίωση και σε φλεγμονές με νέκρωση αφαίρεση του νεκρωμένου δέρματος και καθαρισμό του υποδόριου ιστού των μυικών δομών και της περιτονίας.

ΟμφαλίτιδαΣτην εικόνα παρατηρείται νεογνό δύο εβδομάδων που εμφάνισε πυρετό με περιομφαλικό οίδημα κυανέρυθρου χρώματος με παρουσία εσχάρας στο ομφαλικό κολόβωμα. Η καλλιέργεια έδειξε Staphylococcus aureus. Το νεογνό δεν παρουσίασε σήψη και βελτιώθηκε με την χορήγηση ενδοφλέβιας αντιβίωσης.

 

Γιώργος Μαναϊλόγλου

Χειρουργός Παίδων

Η μη σύγκλειση του ομφαλικού δακτυλίου και η πρόπτωση δια μέσου αυτού του κηλικού σάκου με περιεχόμενο επίπλουν ή εντέρου ονομάζεται ομφαλοκήλη. Ο ομφαλικός δακτύλιος κατά τη γέννηση σε τελειόμηνη κύηση φυσιολογικά είναι κλειστός. Προδιαθεσικοί παράγοντες είναι η μαύρη φυλή και το χαμηλό βάρος γέννησης (πρόωρα). Το 80% των νεογνών με βάρος λιγότερο από 1200gr έχουν ομφαλοκήλη. Με την ηλικία ο ομφαλικός δακτύλιος έχει την τάση να κλείσει και έτσι σε πολύ λίγα παιδιά μετά την ηλικία των 3-4 ετών παραμένει. Επίσης ομφαλοκήλη μπορεί να συνυπάρχει με σύνδρομο Down (τρισωμία 21), συγγενή υποθυρεοϊδισμό, βλεννοπολυσακχαρίδωση και σύνδρομο Beckwith-Wiedemann.

Συμπτωματολογία

Η ομφαλοκήλη είναι ασυμπτωματική και μόνο εξαιρετικά σπάνια λιγότερο από το 1% μπορεί να δώσει άλγος και ερυθρότητα  στο δέρμα πάνω από αυτήν (περιεσφιγμένη).

Διάγνωση

Η διάγνωση είναι κλινική και αναγνωρίζεται μέσα στις πρώτες εβδομάδες της ζωής του νεογνού ώ μια υπέγερση του ομφαλού κυρίως όταν το μωρό κλαίει ή τεντώνεται. Με το δάκτυλο μπορούμε να ψηλαφίσουμε το χάσμα το οποίο τις περισσότερες φορές δεν είναι μεγαλύτερο από 1,5 cm αλλά μπορεί να είναι από μερικά χιλιοστά έως λίγα εκατοστά. Το δέρμα πάνω από την ομφαλοκήλη εκτός από μία περίσσεια κατά τα άλλα είναι φυσιολογικό.

Ομφαλοκήλη

Θεραπεία

Μέχρι την ηλικία των τριών ετών η ομφαλοκήλη μπορεί να κλείσει και γι' αυτό το λόγο δεν χειρουργείται άμεσα. Αν ακόμη υπάρχει σε αυτή την ηλικία τότε προγραμματίζεται το χειρουργείο. Επίσης άλλη ένδειξη για χειρουργείο είναι η σπάνια περίπτωση της περίσφιξης ή αν είναι εξαιρετικά μεγάλη. Πάντως, γενικά καλό είναι να αποκαθιστάται η ομφαλοκήλη πριν το παιδί να πάει σχολείο. Το χειρουργείο είναι γενικά απλό και το παιδί εξέρχεται από το νοσοκομείο το πολύ σε 24 ώρες.

Γίνεται με μια μικρή τομή ημισεληνοειδή συνήθως κάτωθεν του ομφαλού και αποκαθίσταται το χάσμα με πλαστική και αν είναι πάνω από 1,5 cm πλαστική κατά Mayo. Το δέρμα συγκλίνεται με ενδοδερμική ραφή.

Οι επιπλοκές είναι σπάνιες με πιο συχνή το μετεγχειρητικό αιμάτωμα και για το  λόγο αυτό αφήνεται μια μικρή πιεστική γάζα πάνω στον ομφαλό για 72 ώρες. Άλλες σπάνιες είναι η διαπύηση τραύματος, και η υποτροπή της ομφαλοκήλης.

 

Γιώργος Μαναϊλόγλου

Χειρουργός Παίδων

 

 

Ο ομφαλομεσεντερικός πόρος και ο ουραχός έχουν κοινή εμβρυολογική προέλευση. Ο ομφαλεντερικός πόρος συνδέει τον λεκιθικό ασκό δια μέσου του ομφαλού με το αρχέγονο μέσο έντερο.

Ο ομφαλεντερικός πόρος απορροφάται φυσιολογικά πριν από τη γέννηση αλλά στο 2% των ζώντων νεογνών παραμένει ως υπόλειμμα με ποικίλο μήκος και εντόπιση. Διαταραχές λοιπόν στην εμβρυολογική εξέλιξη οδηγούν στην παραμονή υπολειμμάτων του ομφαλεντερικού πόρου.

Γενικά αυτές οι διαμαρτίες είναι σπάνιες πλην της μεκελείου απόφυσης όπου είναι το συχνότερο υπόλειμμα του ομφαλεντερικού πόρου

Απλοποιημένα φανταστείται τον ομφαλομεσεντερικό πόρο σαν ένα κανάλι που συνδέει το  λεπτό έντερο με τον ομφαλό και που πρέπει να κλείσει και να μην υπάρχει κανένα υπολειμμάτου πριν την γέννηση.

Εάν παραμείνει μετά την γέννηση είναι δυνατόν να δημιουργήσει συγγενείς ανωμαλίες που ονομάζονται υπολείμματα ομφαλομεσεντερικού πόρου. Διάφορες παραλλαγές είναι δυνατόν να παρουσιαστούν όπως μη σύγκλειση του πόρου,σύγκλειση του ενός άκρου, σύγκλειση των δύο άκρων αλλά όχι του κεντρικού τμήματος, σύγκλειση αλλά παραμονή ινώδους χορδής αλλά και συνδιασμό αυτών.

Παρακάτω θα δούμε σχηματικά αλλά και θα περιγράψουμε τις γενόμενες από τις παραλλαγές αυτές παθήσεις.

Υπολείμματα Ο.Μ.Π.

 

1. Μεκέλειος απόφυση

Η Μεκέλειος απόφυση είναι το υπόλειμμα ατελούς υποστροφής του ομφαλομεσεντερικού πόρου στην πλευρά του εντέρου. Εικ.Α και Εικ.Β Μπορεί η κορυφή της να είναι ελεύθερη ή με ινώδη χορδή να προσφύεται στην εσωτερική πλευρά του ομφαλού. Η παροχή της με αίμα γίνεται από υπόλειμμα της αρχέγονης δεξιάς λεκιθικής αρτηρίας.

Η Μεκέλειος απόφυση είναι η πιο κοινή συγγενής ανωμαλία του γαστρεντερικού συστήματος και βρίσκεται στο 2% του πληθυσμού. Η Μεκέλειος απόφυση συχνά ανευρίσκεται μαζί με άλλες συγγενείς ανωμαλίες όπως καρδιολογικές, εξόμφαλος, ατρησία οισοφάγου, malrotation, συγγενές μεγάκολο (Hirschprung's disease), ατρησία Δωδεκαδακτύλου, σύνδρομο Down. Μπορεί να περιέχει ορθότοπο βλεννογόνο, δηλαδή βλεννογόνο λεπτού εντέρου αλλά και έκτοπο όπως γαστρικό ή και παγκρεατικό. Η συνήθης θέση της είναι 30 με 60 cm από την ειλεοτυφλική βαλβίδα.

Συμπτωματολογία

Το 95% των ασθενών είναι ασυμπτωματικοί. Από αυτούς το 15% έχουν έκτοπο βλεννογόνο. Από τους συμπτωματικούς, το 70% έχουν έκτοπο γαστρικό βλεννογόνο και το 5% έκτοπο παγκρεατικό ιστό. Τα συμπτώματα που μπορεί να δώσει είναι:

η αιμορραγία (40%)

η απόφραξη (35%)

η φλεγμονή-κοιλιακό άλγος (17%)

Τα συμπτώματα δεν έχουν ίδια ποσοστά σε όλες τις ηλικίες αλλά στα νεογνά πιο συχνό είναι η απόφραξη στα λίγο μεγαλύτερα παιδιά 2-3 χρονών η αιμορραγία η οποία δεν συνοδευέται από πόνο, ενώ το άλγος είναι πιο σύνηθες στα ακόμα μεγαλύτερα παιδιά. Η εντερική απόφραξη μπορεί να οφείλεται στην  πρόπτωση της Μεκελείου δια μέσου ανοιχτού ομφαλομεσεντερικού πόρου, σε volvulus γύρω από ινώδη χορδή υπόλειμμα του ομφαλομεσεντερικού πόρου Εικ.Β, σε εσωτερική κοίλη, ή σε ειλεοκολικό εγκολεασμό με έναρξη από τη Μεκέλειο. Σπάνια, η Μεκέλειος απόφυση μπορεί να  είναι το περιεχόμενο περιεσφιγμένης βουβωνοκήλης ή σπανιότατα ομφαλοκήλης και ονομάζεται κήλη Littre . Όταν η Μεκέλειος φλεγμαίνει δίνει συμπτωματολογία παρόμοια με οξεία σκωληκοειδίτιδα. Σπάνια μπορεί η Μεκέλειος να έχει ρήξη και να δώσει περιτονίτιδα ή κάποιο τοπικό απόστημα.

Διάγνωση

Τις περισσότερες φορές η ανεύρεση της Μεκελείου απόφυσης είναι τυχαία κατά την εγχείρηση οξείας σκωληκοειδίτιδας. Όταν υπάρχει Μεκελίτιδα (φλεγμονή δηλαδή της Μεκελείου) συνήθως η διάγνωση είναι λανθασμένα οξεία σκωληκοειδίτιδα, λόγω ομοιότητας της συμπτωματολογίας  και αναγνωρίζεται διεγχειρητικά. Όταν υπάρχει αιμορραγία ειδικά στις μικρές ηλικίες πάντα στη διαφοροδιάγνωσή μας πρέπει να υπάρχει και η Μεκέλειος απόφυση. Εάν τεθεί η υποψία η εξέταση εκλογής είναι το σπινθηρογράφημα (scanning Μεκελείου με Tc-99m). Η ακρίβεια της εξέτασης αγγίζει το 90%. Η διαφοροδιάγνωση πρέπει όμως να τίθεται με τους διπλασιασμούς του εντέρου που και αυτοί αιμορραγούν και αυτοί πολλές φορές περιέχουν γαστρικό βλεννογόνο έτσι το σπινθηρογράφημα θα είναι θετικό. Γενικά η διαφοροδιάγνωση πρέπει να τίθεται με όλες τις καταστάσεις που προκαλούν αιμορραγία από το ορθό και αναφέρονται στο κεφάλαιο αιμορραγία από το ΓΕΣ .

Θεραπεία

Η θεραπεία για την συμπτωματική Μεκέλειο απόφυση είναι χειρουργική. Όταν βρεθεί τυχαία π.χ. σε μια σκωληκοειδεκτομή η εκτομή της συζητείται. Η άποψη η δική μου είναι ότι στα παιδιά πρέπει να αφαιρείται ενώ στους ενήλικες θα μπορούσε και να παραμείνει για το λόγο ότι εάν για αρκετά χρόνια δεν έδωσε συμπτωματολογία είναι εξαιρετικά δύσκολο να δώσει στα επόμενα.

Το χειρουργείο έγκειται από την απλή Μεκελεκτομή και εγκάρσια συρραφή του εντέρου, έως την εντερεκτομή και τελικοτελική αναστόμωση εάν έκτοπος βλεννογόνος ξεπερνά τη βάση της Μεκελείου.

2. Ανοιχτός ομφαλομεσεντερικός πόρος

Η παραμονή ανοιχτού ομφαλομεσεντερικού πόρου επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ του εντέρου (στο ύψος της Μεκελείου) και του ομφαλού Εικ.C Εικ.D και κατ' επέκταση την έξοδο από τον ομφαλό αερίων και εντερικού περιεχομένου. Αν ο πόρος είναι πολύ μικρός τότε μιλάμε για ομφαλομεσεντερικό συρίγγιο ενώ αν είναι ευρύ τότε από τον ομφαλό δια μέσο του πόρου μπορεί να προπίπτει έντερο. Αν θέλουμε να καθορίσουμε ή αν έχουμε κάποια αμφιβολία είναι δυνατή η σκιαγράφηση του συριγγίου χορηγόντας με έναν καθετήρα σκιαγραφικό. Εικ.1

Ομφαλομεσεντερικό συρίγγιο Εικ.1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Θεραπεία

Η συνήθης τομή είναι μια σχετικά μικρή ημισεληνοειδής υπομφάλια, δια της οποίας γίνεται εκτομή του συριγγίου ή του πόρου και φυσικά αφαίρεση και της Μεκελείου με εγκάρσια συρραφή του εντέρου. Αν υπάρχει εντερική απόφραξη τότε η προσπέλαση γίνεται συνήθως από μια δεξιά παράμεση τομή.  Διενεργείται και σκωληκοειδεκτομή. Το παιδί εξέρχεται του νοσοκομείου σε 4 με 8 ημέρες ανάλογα της εντερεκτομής.

3. Κύστη ομφαλομεσεντερικού πόρου (κύστη λεκιθικού πόρου)

Αν τα δύο άκρα του πόρου κλείσουν και το κεντρικό τμήμα του παραμείνει ανοιχτό έχουμε τη δημιουργία κύστεως Εικ.Ε. Στην Εικ. G βλέπουμε πάλι μια κύστη χωρίς όμως να συνδέεται με ινώδη χορδή με το έντερο. Αυτή μπορεί να περιέχει εντερικό ή και γαστρικό βλεννογόνο ή ακόμη και πανγκρεατικό ιστό και μπορεί να φτάσει σε μέγεθος αρκετά εκατοστά (6 cm). Το υπερηχογράφημα μας δίνει σημαντικές πληροφορίες ή θέτει και τη διάγνωση.

4.  Κόλπος λεκιθικού πόρου

Εάν το τμήμα του ομφαλεντερικού πόρου εγγύς στο έντερο απορροφηθεί αλλά παραμείνει ανοιχτό το τμήμα του ομφαλού έχουμε τον ομφαλομεσεντερικό κόλπο ή κόλπο λεκιθικού πόρου Εικ. H. Είναι επίσης δυνατόν να παραμείνει μια ινώδης χορδή που να ενώνει τον ομφαλικό κόλπο με το έντερο Εικ.F.

5. Ινώδης χορδή

Εάν ο ομφαλομεσεντερικός πόρος κλείσει αλλά  δεν απορροφηθεί παραμένει μια ινώδης χορδή που ενώνει τον ομφαλό με το έντερο και αποτελεί αιτία για volvulus (συστροφή εντέρου) κυρίως στα νεογνά. Αυτή η ινώδης ταινία περιέχει και αγγεία. Αν αποτελεί τυχαίο εύρημα κατά τη διενέργεια κάποιου άλλου χειρουργείου πρέπει να εκτέμνεται.

 

 

 

Γιώργος Μαναϊλόγλου

Χειρουργός Παίδων

 

Ο ομφαλομεσεντερικός πόρος και ο ουραχός έχουν κοινή εμβρυολογική προέλευση. Ο ουραχός συνδέει την αλλαντοΐδα με το οπίσθιο έντερο.

Ο ουραχός δεν απορροφάται πλήρως πριν τη γέννηση αλλά παραμένει ως χορδή που ενώνει το κοιλιακό τοίχωμα (ομφαλό) με την ουροδόχο κύστη. Διαταραχές στην εμβρυολογική εξέλιξη, κυρίως η ατελής απόφραξη του αυλού της αλλαντοΐδας και της κορυφής της ουροδόχου κύστεως οδηγούν στην παραμονή υπολειμμάτων και κατ' επέκταση σε ανωμαλίες του ουραχού.

Γενικά αυτές οι διαμαρτίες είναι σπάνιες.

Όπως και στα υπολείμματα του ομφαλομεσεντερικού πόρου έτσι και εδώ ανάλογα με το τμήμα του ουραχού που μένει ανοιχτό έχουμε και διαφορετικές παθήσεις. Μπορούμε να τα διαχωρίσουμε σε 4 διαφορετικές ανατομικές περιπτώσεις:

1. Κύστη ουραχού

2. Ανοιχτός ουραχός (συρίγγιο)

3. Εκκόλπωμα ουραχού (κύστης)

4. Κόλπος ουραχού

Τα κύρια συμπτώματα είναι η έξοδος ούρων από τον ομφαλό στον ανοιχτό ουραχό και η τοπική φλεγμονή ή απόστημα κυρίως στην κύστη ουραχού. Όταν υπάρχει φλεγμονή ή απόστημα έντονο άλγος και ερυθρότητα εντοπίζεται στη μέση γραμμή κάτωθεν του ομφαλού και έως την ηβική σύμφυση. Επίσης υποτροπιάζουσες κυστίτιδες μπορεί να παρατηρηθούν. Αν παρατηρηθεί δυσκολία στην ούρηση πρέπει να αποκλεισθούν οι βαλβίδες οπίσθιας ουρήθρας όπου ορισμένες φορές συνυπάρχουν, διενεργώντας μια κενωτική ουρηθρογραφία (ουρηθρογραφία κατά την ούρηση)

Η κύστη ουραχού ορισμένες φορές μπορεί να δώσει την πρώτη της συμπτωματολογία σε μεγαλύτερα παιδιά ή και ενήλικες.  Όταν επιμολυνθεί μπορεί να γίνει αντιληπτή ως μια ωοειδή επώδυνη μάζα στη μέση γραμμή μεταξύ ομφαλού και ηβικής σύμφυσης. Σπάνια δίνει διάχυτο κοιλιακό άλγος γιατί βρίσκεται στο χώρο του Retzius όπου είναι εξωπεριτοναϊκός χώρος εκτός αν ραγή τότε μπορεί να δώσει περιτονίτιδα.

Οι εξετάσεις που μπορούν να βοηθήσουν στον εντοπισμό υπολειμμάτων ουραχού είναι η CT (αξονική κάτω κοιλίας) και το U/S (υπερηχογράφημα) αρκεί να γίνονται από έμπειρους ακτινολόγους. Επίσης άλλες εξετάσεις όπως γενική και καλλιέργεια ούρων και γενική αίματος πρέπει να γίνονται.

Στους ενήλικες περιγράφονται καλοήθοι και κακοήθοι όγκοι ουραχού.

Η θεραπεία είναι πάντα χειρουργική και πρέπει ριζικά να αφαιρείται η κύστη και να απολινώνονται τα άκρα του συριγγίου. Η συνήθης τομή είναι η υπο ομφάλια ημισεληνοειδή.

 

 

Γιώργος Μαναϊλόγλου

Χειρουργός Παίδων

Φιλοξενία ιστοσελίδας Angellight web services

Web Analytics